ﺣﺠﺔ الاسلامعلی شایان/چهارمین قسمت(شیوه های تفسیری علامه طباطبایی) 

درقسمت های پیشین به یکی ازمهمترین شیوه هاواسلوب علامه طباطبایی درامرتفسیرکه عبارت بودازتفسیر”قرآن به قرآن”پرداختم. که اساسا می توان گفت یکی ازمهمترین انگیزه های ایشان برای طرح مباحث تفسیری رااحیای همین روش تفسیری دانسته اند. هرچندکه دربرخی کتب قبلا دیده ام بزرگانی مانندملاصدرای شیرازی فیلسوف گرانسنگ وحکیم که صاحب نظام فلسفی صدرایی است نیزبعضاازهمین روش تفسیری برای تفسیربرخی آیات استفاده نموده انداماعلامه طباطبایی با انتظام بخشی به این روش ومدون نمودن سبک وسیاق های آن باتوجه به مویدات روایی مانندالقرآن یفسربعضه بعضا. انصافادراین عرصه به توفیقات فراوانی دست یافتندکه این امربرثقل وعظمت المیزان به غایت افزوده است. این شیوه اکنون درمجامع علمی وتفسیری وپژوهشی نیزجای خودرابازکرده وتوجهات علمی ومعرفتی فراوانی رامعطوف خودنموده است. ناگفته نماندکه تفسیرالمیزان بنابه صلاحدیدمرحوم علامه که قسمت عمده ای ازعمرپربرکت خویش رادرنجف گذرانده بودندبه عربی نوشته شده وهرچندکه دردوران اقامت درایران ودرواقع درقم آن رانگاشته اندولی به زبان عربی نوشته شده که توسط عده ای ازمترجمان گرانمایه به فارسی ترجمه شده است ودراختیاراصحاب پژوهش وفکرواندیشه قرارداده شده. آری علامه طباطبایی باتمسک به قاعده القرآن یفسربعضه بعضابه سبکی محققانه وعالمانه به وسیله آیات محکمات قرآن به تفسیرمتشابهات قرآنی پرداخته اندواین امررابسیارعمیق وبادقت نظری ویژه انجام داده اند. ناگفته نماندکه اصل تفسیرالمیزان که چنانچه اشارت رفت به زبان عربی است در۲۰جلداست که برخی ازبزرگان مانندآیه الله ناصرمکارم شیرازی وآیه الله مصباح نیزبه ترجمه آن پرداخته اندومجوعه هایی ترجمه شده۴۰جلدی ازاین تفسیرگرانسنگ پدیدآورده اند. که این ترجمه ها بسیاردقیق وقابل استفاده است. البته آیه الله مکارم شیرازی درتفسیرنمونه ایشان باهمکاری عده ای ازعلما آن راجمع آوری وتالیف نموده اندفراوان به نکات ومطالب تفسیری علامه طباطبایی درالمیزان اشاره کرده اند. وحتی بعضا به ظرایف تفسیری ایشان استنادنموده اند. که بنده خواهیم کوشیددرنوشتاربعدی مثال های عینی ازنمونه های روشمندتفسیرقرآن به قرآن ایشان راخصوصادرتفسیرآیلت متشابه بواسطه آیات محکم تقدیمتان نمایم. (ادامه دارد)