خنجر جفای بی‌تفاوتی بر پیکر جنگل اژدهایی گیلان

به قلم حقوقدان و محقق سیاسی و اجتماعی 

محمدعلی محبعلی زاده گشتی

بسمه تعالی

«وَالْأَرْضَ مَدَدْنَاهَا وَأَلْقَيْنَا فِيهَا رَوَاسِيَ وَأَنْبَتْنَا فِيهَا مِنْ كُلِّ شَيْءٍ مَوْزُونٍ»

«و زمین را بگسترانیدیم و در آن کوههای عظیم برنهادیم و در آن هر چیز موزون و متعادل رویاندیم.»

«سوره مبارکه حجر- آیه ۱۹»

خنجر جفای بیتفاوتی بر پیکر جنگل اژدهایی گیلان

به قلم حقوقدان و محقق سیاسی و اجتماعی

محمدعلی محبعلی زاده گشتی

 

سیاهکش روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان فومن در استان گیلان در دل خود یک جنگل اژدها شکل را جای داده است که چند سال اخیر مورد جفا و تعدی و تجاوز به حریم منابع طبیعی و محیط زیستی خود واقع گردیده که طی بازدید چند نوبته به این جنگل بکر مشاهده گردیده است که چند هکتار از منابع طبیعی و جنگلی و محیط زیستی این جنگل تخریب و بجایش درخت‌های غیرجنگلی صنوبر و تبریزی کاشته شده و به فروش رسانیده شده و حتی طبق شنیده حاکی از آنست که مقداری از منطقه جنگلی یاد شده، به غیر فروخته شده و در آن مکان نیز یک منزل مسکونی روستایی و اصطبل جهت سکونت انسان و پرورش دام بنا گردیده است و از پایه جنگل مورد بحث به عرض ۵ الی ۶ متر و به طول حدود چهار کیلومتر جادهای ساخته شده که در بعضی از قسمتهای آن سیمان بکار برده شده و تا منزل روستایی در دل جنگل امتداد دارد و کوچهای ایجاد کردهاند که درختان بر آن سایه افکنند که به تفرجگاه شخصی تبدیل شده است که این تخریب و تجاوز دل دوستداران منابع طبیعی و محیط زیست و همه دلسوزان به جنگل و زیست محیط جنگلی و عالمان به برکات حسنات وجود جنگل را بدرد آورده است که در ذیل به اختصار ارزش جنگل و مسئولین مصرح در مقررات موضوعه پرداخته میشود.

۱- دین اسلام دیدگاه جامعی نسبت به هستی، حیات انسان و روابط بین آنها دارد و روئیدن گیاه و جنگل را به جهت تعادل و هم وزن شدن یاد میکنند و آن را جزء انفال (ثروتهای عمومی بیتالمال) یاد مینماید که میتوان به اغماض آنرا جزء مهمی از ثروت‌های ملی نامید.

۲- آسیب به جنگل به مراتب آسیبی بزرگتر به سرمایه حیاتی خود و آیندگان است زیرا ضمن اینکه جنگلها از جمله مهم‌ترین ثروت‌های طبیعی ایران زمین هستند، منابع طبیعی هر کشور، ثروت ملی محسوب که به میراث ارزنده یاد میشود.

۳- انسان جزئی از جهان هستی است و عقلاً باید در حفظ منابع طبیعی و محیط زیست که چرخهی حیات انسان را تکمیل میکنند و برای حفظ خود و سایر موجودات زیستی که در طبیعت، زندگی، مولّد و رویش را بوجود میآورند بعنوان جزئی از وظایف انسانی، دینی و الهی در این جهان به گونه‌ای باشد که ضمن برخورداری از مواهب طبیعی در حفظ، احیاء، اصلاح و توسعه این منبع خدادادی که نعمت و امانت الهی است، باید بعنوان امین، هدیه الهی را به نسلهای بعدی تحویل دهیم.

۴- از جمله فواید جنگل، تولید اکسیژن، جلوگیری از سیل، خنک نگهداشتن زمین، تغییر آب و هوا، مسدود کردن طوفان، جلوگیری از فرسایش خاک، محل زندگی بیش از ۸۰% گونههای جانوری و گیاهی، استفاده در ساخت و سازهای چوبی و کاغذ و ایجاد شغل، تعدیل آب و هوا، متعادل نگهداشتن دمای کره زمین، موجب بارش باران، جلوگیری از رانش زمین، پر کردن آبهای زیرزمینی، تفرجگاه و محل تفریح و تفکر، رونق صنعت گردشگری و هزاران فواید دیگر را در خود جای داده است که از بین بردن عمدی درختان جنگل و غصب و تجاوز و تصرف منابع طبیعی به قصد منافع شخصی و مالکیت، حیات بشر را دچار مشکل میکند که از جمله مشکلات ایجادی، زیاد شدن و وسیعتر شدن بیابانها، فرسایش خاک، تغییر آب و هوا بخصوص در منطقه تخریبی، سیل، زیاد شدن گازهای گلخانهای و…

۵- نداشتن علم و عدم آشنایی مسئولین به مصادیق ثروت ملی و نداشتن نظارت به آن، جایگاه حاکمیتی را از حیث نظارت تضعیف میکند. اداره جنگلها در شهرستان فومن در کنار وظیفه حفظ و حراست از جنگل‌ها و منابع طبیعی و آب و خاک کشور امکان بهرهبرداری را دارد و به جهت عدم ایفای وظیفهی حفاظتی، شرایط بهرهبرداری را برای سوء استفادهگران مهیا نموده است که باید سازمان محیط زیست که یک نهاد با وظایف نظارتی است بر حسب وظیفه، نظارت و مدیریت طبیعت، اشتغال قانونی و شرعی خود را در عمل اجرا نماید که به هر حال ادارهجات جنگلها و محیط زیست هر دو متولی حفاظت از عرصههای طبیعی وظیفه و فصل مشترک دو سازمان است که به هر حال در قضیه مطروحه ادارهی منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان فومن، حراست، حفظ، بهرهبرداری اصولی از جنگلها و توسعه جنگلها و پارکهای جنگلی و قانوناً متکفل امور مربوط به منابع طبیعی است.

۶- مؤکداً یادآوری آن برای خواننده این مقال لازم میدانم که جرم مرتکبه در دوره فرماندار و دادستان فعلی شهرستان فومن اتفاق نیافتاده است اما یادآوری وظایف قانونی و اجرای مسئولیت در حیطه مقررات موضوعه بعرض میرسد.

وظایف و اختیارات اداری مربوطه:

الف- فرماندار نماینده دولت و ریاست عالیه به کلیه ادارات کشوری مستقر در شهرستان فومن و مسئول اجرای سیاستهای عمومی کشور در این منطقه میباشد و قوانین به موقع اجرا گذاشته نشده را پس از بررسی به استاندار گزارش مینماید.

ب- فرماندار مسئول اجرای قوانین و مقررات در قسمت مربوط به دوایر تابعه خود میباشد.

ج- فرماندار نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات را در شهرستان فومن بعهده دارد.

د- فرماندار نظارت بر حفظ و حراست از منابع طبیعی و محیط زیست واقع در حوزه خود را بعهده دارد.

وظایف و اختیارات قضایی مربوطه:

الف- دادستان یا وکیل جماعت شهرستان فومن مدافع حقوق مردم و جامعه فومن میباشد.

ب- مجرم تعرض و یا تجاوز به منابع طبیعی از طریق کشف جرم توسط ضابطان دادگستری که مربوط به جرم فوقالذکر از طریق مأموران منابع طبیعی بعنوان ضابط خاص و یا اطلاع یافتن یک شهروند از وقوع جرم و خبر دادن به دادسرا، دادستان وی را تعقیب مینماید.

ج- دادسرا که دادستان ریاست آنرا بعهده دارد نماینده جامعه است و بنام جامعه کسانی که ترک فعل قانونی و یا فعل مجرمانه‌ای را مرتکب می‌گردند، بنام جامعه، بزهکار را مورد تعقیب قرار میدهد.

د- دادستان نظارت بر اجرای صحیح و حسن اجرای قوانین را بعهده دارد.

وظایف و اختیارات دهیار مربوطه:

الف- بهبود وضع زیست محیطی روستا.

ب- همکاری مؤثر با مسئولان ذیربط در جهت حفظ و نگهداری منابع طبیعی واقع در محدوده قانونی و حریم روستا.

ج- همکاری با نیروی انتظامی و ارسال گرازش پیرامون وقوع جرایم.

د- اعلام فرامین و قوانین دولتی مربوطه و پیگیری حُسن اجرای آنها.

هـ- همکاری با مسئولین ذیربط در جهت حفظ و نگهداری و بهره‌برداری منابع طبیعی و میراث فرهنگی.

حال با توجه به اینکه دهیار روستا از بدو اجرائی شدن قانون شورای اسلامی شهر و روستا و قانون مربوط به دهیاری، دهیار روستا تاکنون بوده است و نظر به اینکه دهیار در دامنهی جنگل مشغول امر چای بوده و دائماً در آن محل در حال رفت و آمد بوده و همه عملیات جاده سازی که با عریض امکان عبور کامیون و تریلر بوده را مشاهده و تخریب جنگل و بهرهبرداری غیرقانونی آن را به عینه دیده و از کاشت درخت صنوبر و تبریزی آگاهی کامل داشته و حتی در همان حوالی تصدی امر بنگاه املاک را بعهده دارد، خنجر جفای بی‌تفاوتی بر پیکر جنگل اژدهایی گیلان فرود آمده است در حالی که در پایه و قبل از شروع کوه، قطعه زمینی متعلق به یک روستایی ایثارگر که بیش از ۷۷ ماه حضور در جبهه و جانبازی ۴۰% و چند سال افتخار زندان در رژیم بعث عراق را دارد و زمین وی در میان دو منزل مسکونی غیربومیان قرار گرفته به نامبرده مجوز ساخت برای مسکن خود و عیال و فرزندانش را ندادهاند.

علیایحال عدم رعایت چنین وظیفهی مهمی از سوی دهیاری و منابع طبیعی و آبخیزداری که جزء ثروت و میراث ملی تلقی میگردند صلاحیت و کفایت آنها سئوال برانگیز نیست و وقوع جرم پنهانی در یک روستا که دهیار از اتفاق مزبور یقین داشته که جزء وظیفه او بوده است آیا شرایط عزل دهیار و پاسخگویی ویدر نزد مراجع قضایی و قانونی ذیربط و برخورد قاطع قانونی با نامبرده بوجود نیامده است از نظر دوستداران طبیعت و محیط زیست و همه علاقه‌مندان به آیندگان و حفظ و بقاء زیستی انتظار دارند که باید ارتباط احتمالی متصرفان و تخریب کنندگان این بخش از جنگل با متصدیان مربوطه مشخص و افراد خاطی شناسایی و معرفی و برکنار گردند و اقدام سریع و مؤثر برای مبارزه با بی قانونی در شهرستان فومن و حفظ، نگهداری، کاشت و توسعهی جنگلها به نحو شایسته و جلب مشارکت اشخاص با استفاده از دانش بومی و تجربیات جهانی و ارتقاء دانش عمومی و ترویج فرهنگ منابع عمومی فراهم گردد.

ارادتمند شما            

محمدعلی محبعلیزاده گشتی

این خبر را به اشتراک بگذارید :